İletişim

Ahşap Yapılar Hakkında Az Bilinenler Ya Da Hiç Bilinmeyenler

Makeleler
Mehmet KIRMIZI, İnşaat Yüksek Mühendisi

Ahşap Yapılar Hakkında Az Bilinenler Ya Da Hiç Bilinmeyenler

Beton ve çelik ile birlite düşünüldüğünde dünyanın en eski yapı malzemesi olan ahşap, pek çok avantaja sahiptir. Bu yazıda ahşaba dair az bilinen veya hiç bilinmeyen özellikleden bahsedilmiştir.

  • Amerika’daki konutların ortalama % 90’ının, Kaliforniya’da ise %99’unun ahşap olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Ahşabın, betonarmeden 5 kat, çelikten 13 kat daha hafif olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Ayasofya’da kemerler arasındaki gergi çubuklarının ahşap olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • 20.yüzyılın başlarında “ömrü sonsuzdur” diye anlatılan betonarmenin fiziki ömrünün ortalama 60 yıl olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Orman alanlarımızın 1/3' ünün Kızılçam olduğunu ve kızılçamın yapı kerestesi olmaya en uygun ahşap cinslerinden olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Doğru orman politikası ile 14 yılda orman alanlarımızı 2 kat büyütebileceğimizi BİLİYOR MUYDUNUZ?

  • Amerika’da nerede ise tüm konutların ahşap olmasına rağmen, kesilen her 100 ağaca karşılık 123 ağaç yetiştirildiğini, bu ve benzeri bilimsel yaklaşımlarla Amerika, Kanada ve Finlandiya’da ormanların devamlı büyüdüğünü BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Orman alanlarımızın % 60' ının bilinçsiz bakım yüzünden bozuk olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Ahşabın yakacak ürün olarak kullanılma oranının tüm dünyada % 5 iken, Türkiyede % 60 olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Ahşabın beton ve çeliğe göre çok daha iyi bir deprem performansının olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Bir konut yapısını baştan sona ahşap kullanarak inşa etmenin mümkün olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Ahşabın bütün hava koşullarına uygun olduğunu BİLİYOR MUYDUNUZ ?

  • Ahşabın yangın direncinin koruyucu tedbirler ile 20 kat arttırılabileceğini, çürüme ve böcek tahribatının büyük oranda önlenebileceğini BİLİYOR MUYDUNUZ ?


    • İstanbul' da bulunan Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı (1699), Amerika Birleşik Devletleri'nden (1776) daha eskidir. Bu da demek oluyor ki atalarımız ahşap yapı konusunda yeterli bilgi ve donanıma sahipti. Bizlere düşen bu tecrübelerden faydalanarak, önemli avantajlara sahip ahşap malzemeyi eskiden olduğu gibi inşaat sektörüne kazandırmaktır.

    Avantajlar


    - Ahşap hafif bir malzeme olduğundan yapıda mesnetlere aktarılan kuvvet ve ölü yük çelik ve betona göre azdır.
    - Montaj kolay ve ekonomiktir.
    - İşçiliği ve nakliyesi kolay ve hızlıdır.
    - Birleşimlerin teşkili basittir.
    - Söküldükten sonra az bir zayiatla tekrar kullanılabilir.
    - Isı yalıtımı yönünden iyi bir malzemedir.
    - Kimyasal etkilere ve asitlere karşı dayanıklıdır.

    Dezavantajlar


    - Rutubete karşı duyarlıdır, rötre çatlakları oluşur.
    - Yangına karşı dayanıklı değildir.
    - Suya karşı dayanıksızdır. Bu nedenle yapılarda kurutulmuş ahşap kullanılmalıdır.
    - Yapısı homojen değildir, anizotrop bir malzemedir. Her nokta ve doğrultudaki statik özellikleri eşit değildir. Lifli yapısı nedeniyle lif doğrultusunda basınç ve çekme dayanımı yüksek, diğer doğrultularda daha düşüktür. Hesaplamalarda buna dikkat edilmelidir.
    - Ses yalıtımı yönünden zayıftır.

    KAYNAKLAR


    [1] Kırmızı M. (2021). Ahşap Yapıların Eurucode-5' Göre Tasarımı.Yüksek Lisans Tezi.
    [2] Kırmızı M. (2019). Ahşap Yapıların Analiz ve Tasarımı.Yüksek Lisans Seminer Ders Notları.
    [3] Çalışkan Ö., Meriç E., & Yüncüler M. (2019). Ahşap ve Ahşap Yapıların Dünü, Bugünü ve Yarını. BŞEÜ Fen Bilimleri Dergisi 6 (1), 109-118, 2019.
    [4] Erengezgin Ç. (2019). Gelin Ahşabı Tanıyalım. https://www.insaport.com/haberler/ahsap-yapilar-hakkinda-bilmediklerimiz/